Sự phân biệt chủng tộc trong quảng cáo công nghệ

Vấn đề phân biệt chủng tộc là một vấn đề nhạy cảm trên toàn thế giới. Sự kỳ thị về màu da giữa người da đen và da trắng vẫn còn để lại những thành kiến cho nhân loại đến tận ngày hôm nay.

Song càng ngày người ta càng nhận ra cần phải bảo vệ “sự bình đẳng” trên toàn cầu. Trong đó, truyền thông là một công cụ quan trọng có thể thay đổi nhận thức của con người. Ngược lại, truyền thông cũng có thể làm hằn sâu hơn những xung đột về sắc tộc hay màu da giữa các dân tộc.

Hãy cùng nhìn qua hai trường hợp điển hình trong làng công nghệ với những tên tuổi của Intel và Sony. Tuy là những ông lớn trong ngành cũng như có nhiều chiến dịch truyền thông thành công rực rỡ nhưng họ đôi khi cũng mắc phải những lỗi trong văn hóa truyền thông một cách bất cẩn như thế này.

I/ Câu chuyện của Intel

Tập đoàn Intel (Integrated Electronics) chuyên sản xuất các sản phẩm như chip vi xử lý cho máy tính, bộ mạch chủ, ổ nhớ flash, cạc mạng và các thiết bị máy tính khác. Năm 2007, Intel đã tung ra một quảng cáo dành cho thế hệ vi xử lý mới với khẩu hiệu “Multiply computer performance and maximise the power of your employees” – tạm dịch “Tăng gấp bội hiệu suất máy vi tính và tối ưu hoá sức mạnh của nhân viên của bạn”. Tuy nhiên, ngay sau khi tung ra chiến dịch, quảng cáo này đã nhận phải nhiều sự phản đối từ công chúng vì nội dung mang sự phân biệt chủng tộc.

 Quảng cáo phân biệt chủng tộc

Trong hình ảnh poster quảng cáo trên, Intel đã sử dụng hình ảnh của một người đàn ông da trắng bảnh bao đứng giữa những người nhân viên da màu đang cúi rạp người trên vạch xuất phát. Theo phát ngôn viên của Intel thì quảng cáo này muốn thể hiện cho sự nhanh nhạy của bộ vi xử lý mới bằng việc thể hiện những người đang chạy trên đường đua. Tuy nhiên, hình ảnh ẩn dụ cho bộ vi xử lý này lại là hình ảnh những người da màu, hơn nữa việc sắp xếp họ cúi rạp người trước người đàn ông da trắng đã gây ra sự phản cảm cho người xem. Trong lịch sử, người da đen đã từng có một thời kỳ nô lệ tàn khốc dưới sự áp bức bóc lột của người da trắng, do đó hình ảnh này đã gợi nhắc lại trong công chúng một thời kỳ đau buồn.

Hơn nữa, tại sao Intel không sử dụng hình ảnh của người da trắng mà lại là người da đen để thể hiện tốc độ của bộ vi xử lý này? Phải chăng vì trong mắt họ, người da đen chỉ có sức mạnh của cơ bắp? Ngoài ra, nếu chỉ nhìn qua quảng cáo này , người xem sẽ có cảm giác nghững người da đen là nhân viên đang phải phục tùng trước người sếp là người đàn ông da trắng kia chứ không phải là trên một đường đua của tốc độ. Đặt quảng cáo vào trong một không gian văn phòng kèm theo câu khẩu hiệu “Multiply computer performance and maximise the power of your employees” – tạm dịch “Tăng gấp bội hiệu suất máy vi tính và tối ưu hoá sức mạnh của nhân viên của bạn”, quảng cáo của Intel  làm cho người xem cảm nhận thấy những người da đen đang ở trong một sự phục tùng không bình đẳng.

Vì thế, quảng cáo này đã động chạm tới vấn đề bất bình đẳng, phân biệt chủng tộc và gây nên nhiều tranh cãi cũng như phản đối. Intel đã buộc phải gỡ quảng cáo này xuống và gửi lời xin lỗi đến công chúng.

Đề xuất phương án thay đổi:

Intel nên thay thế hình ảnh của những người da màu bằng hình ảnh mô phỏng của bộ vi xử lý (có thể dùng hình ảnh của người mặc mô hình hoặc dùng hình ảnh hoạt hình) trong khung cảnh của đường đua thể hiện cho sự nhanh nhạy của bộ vi xử lý mới.

Dùng hình ảnh người sếp làm trọng tài cho những “bộ vi xử lý di động” đó thay vì hình ảnh một ông sếp trong văn phòng để phù hợp với khung cảnh và cho thấy một sự thân thiện, mới mẻ từ Intel.

II/ Câu chuyện của Sony:

Công ty công nghiệp Sony, gọi tắt là Sony, là một tập đoàn đa quốc gia của Nhật Bản, với trụ sở chính nằm tại Minato, Tokyo, Nhật Bản, và là tập đoàn điện tử đứng thứ 5 thế giới với 81,64 tỉ USD (2011). Sony là một trong những công ty hàng đầu thế giới về điện tử, sản xuất tivi, máy ảnh, máy tính xách tay và đồ dân dụng khác.

Năm 2006, Sony tung ra một quảng cáo cho dòng máy PSP. Đây là dòng máy phiên bản màu trắng của máy PlayStation. Thiết bị này được bán tại Nhật từ tháng 12/2004 và trở thành một trong những máy chơi game bán chạy nhất.

Tuy nhiên, khi Sony tung ra quảng cáo cho dòng máy này đã gặp phải nhiều sự chỉ trích vì sự phân biệt chủng tộc rõ ràng trong mẫu quảng cáo

 Quảng cáo phân biệt chủng tộc:

Trong quảng cáo, Sony đã sử dụng hình ảnh một phụ nữ da trắng mặc bộ quần áo trắng đang có thái độ bạo lực với người phụ nữ da đen mặc đồ đen khiến người phụ nữ này có vẻ mặt hoảng sợ. Dòng slogan cho quảng cáo này là “PlayStation Portable White is coming” (PlayStation Portable White sẽ xuất hiện).

Theo người phát ngôn của công ty, Nanako Kato, hình ảnh trên được chọn từ vô vàn bức hình chụp ảnh hai người phụ nữ này với ý muốn nhấn mạnh vào sự đối lập giữa PSP đen với PSP màu gốm trắng. Kato nói, “Chúng tôi chỉ muốn làm rõ sự khác biệt giữa phiên bản trắng và đen, chứ không phân biệt chủng tộc với bất kỳ ai cả. Mặc dù quảng cáo của chúng tôi không được chấp nhận nhưng chúng tôi cũng muốn gửi lời xin lỗi tới tất cả người tiêu dùng. Đặc biệt là những người cảm thấy bị xúc phạm vì hình ảnh quảng cáo trên”.

Đề nghị sửa đổi:

Thay vì sử dụng hình ảnh 2 người phụ nữ như trong quảng cáo này thì chúng ta có thể sử dụng hình ảnh của những chiếc máy Playstation màu đen vây lấy chiếc máy màu trắng với hình ảnh cách điệu thể hiện sự bất ngờ và tò mò trước sự xuất hiện của chiếc PlayStation trắng kèm theo dòng slogan “Surprising! PlayStation Portable White is coming” (Thật đáng sửng sốt! PlayStation Portable White đang đến…)

Hoặc hình ảnh những chiếc điện thoại màu đen ngước mắt lên nhìn chiếc điện thoại màu trắng xuất hiện thật bắt mắt. Dòng chữ slogan được xếp đặt tinh tế nhưng thể hiện như 1 sự bùng nổ quanh chiếc điện thoại mới.

Tạm kết:

Qua hai case study của hai nhãn hàng, chúng ta có thể nhận thấy vấn đề phân biệt chủng tộc vốn rất nhạy cảm trong chính trị cũng như văn hóa của các quốc gia trên thế giới. Các nhà làm quảng cáo nên chú ý đến yếu tố này để tránh gây ra hiểu lầm cho công chúng và gây ảnh hưởng không tốt đến hình ảnh của thương hiệu mình.

Kiều Thị Dương Thủy

PRK30A2

https://www.facebook.com/kieuduongthuy

Black Herbals Toothpaste Ads: Ý tưởng tốt phải được thực hiện một cách hoàn chỉnh!!!

Twin Lotus là một công ty nổi tiếng về sản xuất mỹ phẩm, kem đánh răng chiết xuất từ thảo dược thiên nhiên của Thái Lan. Được biết đến với sản phẩm kem đánh răng Black Herbals Toothpaste; năm 2011 hãng đã tung ra một clip quảng cáo về sản phẩm mới này. Clip quảng cáo chỉ kéo dài hơn 1 phút nhưng gây nên những ý kiến phản hồi trái chiều về thông điệp quảng cáo trong dư luận. 

Đoạn quảng cáo bắt đầu bằng hình ảnh một bé gái đang khóc vì quả bóng bay của cô bé bị mắc ở trên đỉnh cột đèn cao. Một người đàn ông da đen xuất hiện và giúp cô bé  mang quả bóng bay xuống cho cô bé bằng hàm răng của mình. Tuy nhiên, khi ông ta sắp sửa trao lại quả bóng bay cho cô bé thì mẹ cô bé xuất hiện, giận dữ xua đuổi người đàn ông. Người đàn ông buồn bã trở về nhà cùng với quả bóng bay. Ông đặt quả bóng bay trên trần nhà cùng với những quả bóng bay khác đã có từ trước và leo lên giường ngủ của mình (là một chiếc bàn chải đánh răng lớn). Ở đó, người đàn ông da đen biến thành kem đánh răng Black Herbals. Câu slogan mà Twin Lotus đưa ra là: “Appearance can be deceiving” (Có thể bị lừa gạt bởi vẻ bề ngoài).

Với thời lượng 1:02s và hình ảnh chuyển tiếp ở phần cuối có phần khó hiểu, quảng cáo Kem đánh răng chiết xuất từ thảo dược Black Herbals Toothpaste đã tạo nên 2 hướng tiếp nhận đối lập nhau trong công chúng.

Điểm tích cực của đoạn quảng cáo này gợi ra vấn đề chủng tộc trong xã hội. Người đàn ông không được bà mẹ thừa nhận lòng tốt của mình chỉ vì màu da, vẻ bề ngoài của mình. Hành động xua đuổi của bà mẹ đã gây nên những định kiến xấu cho đứa con của mình về người đàn ông. Đứa trẻ không hề có suy nghĩ hay những định kiến xấu gì về đàn ông trước khi bà mẹ xuất hiện. Hình ảnh trần nhà đầy bóng bay gợi ra trong người xem nhiều cảm xúc. Phải chăng đấy là những biểu hiện của cả quá trình đã diễn ra sự định kiến phân biệt chủng tộc?  Người da đen luôn bị gắn với hình ảnh là tầng lớp xã hội thấp hèn, tội phạm, xấu xa, bị kì thị bởi những thành kiến, phim ảnh, lối suy nghĩ xưa cũ mang lại. Twin Lotus thông qua đoạn quảng cáo này muốn lên án về sự kì thị, phân biệt chủng tộc vẫn còn tồn tại đâu đó trong xã hội. Phản ứng, hành động của bà mẹ đối với người đàn ông là một trong những  biểu hiện của sự phân biệt chủng tộc. Hành động của bà mẹ đã gieo rắc vào lòng con trẻ những tư tưởng xấu mà đáng ra không còn tồn tại trong thế hệ trẻ. Hành động đấy đã ngăn cản sự hòa nhập,việc xóa bỏ ranh giới phân biệt màu da, định kiến dành cho những người da màu. Lòng tốt của người đàn ông không được thừa nhận. Ông không có cơ hội cất lên tiếng nói hay lời giải thích nào ngay lập tức đã bị người mẹ hoàn toàn phủ nhận, xua đuổi. Ông rầu rĩ trở về căn nhà tràn ngập những của bóng bay trên trần nhà. Những quả bóng là những câu chuyện tương tự về sự tốt bụng của người đàn ông da màu bị phủ nhận. Trong xã hội, hàng ngày bao nhiêu cuộc chiến sắc tộc xảy ra đẫm máu để lại những hậu quả tang thương trên thế giới. Bản nhạc nền của đoạn quảng cáo du dương, nhẹ nhàng dường như xoa dịu nỗi đau cho người đàn ông cũng một phần nào đó ám ảnh người xem về nỗi đau của người đàn ông – nạn nhân của sự phân biệt chủng tộc.

Twin Lotus đã đưa ra thông điệp của mình về vấn đề phân biệt chủng tộc này ở đoạn cuối clip với câu slogan “ Appearance can be deceiving”. Hãy đừng vội phán xét đánh giá điều gì chỉ vì vẻ bề ngoài. Đừng vì sự khác biệt về màu da, những thành kiến sai lệch mà gây nên những tổn thương cho nhân loại, mà cáo buộc cho họ là người xấu, là tội phạm… Đừng vội vàng chỉ dùng con mắt trần của mình, những định kiến, nhận định vô lý, sáo rỗng mà áp đặt, buộc tội, phân biệt chủng tộc đối với đồng loại của mình. Chỉ bằng cách xóa bỏ sự phân biệt chủng tộc thì thế giới mới có thể chung sống trong hòa bình và phát triển.

Clip quảng cáo này nếu như chỉ dừng đến ở đây thì thông điệp ý nghĩa sẽ trọn vẹn hơn, nhưng đáng tiếc thay khi công ty này đã đặt một vấn đề nhạy cảm của xã hội bên cạnh việc kinh doanh thương mại của mình nên đã gây nên những hiểu nhầm, tranh cãi trong dư luận. Sản phẩm kem đánh răng Black Herbals được chiết xuất từ thảo dược thiên nhiên nên màu sắc của nó khác biệt với những loại kem đánh răng thông thường. Kem đánh răng này có màu đen, không phải là những màu sắc truyền thống như màu trắng, xanh lá cây… Hầu hết tâm lý của khách hàng sẽ ngại không muốn sử dụng loại kem đánh răng có màu sắc như thế. Họ lo ngại rằng với màu đen của kem thì có thể làm cho răng họ bị đen giống như vậy không, nhìn có vẻ không được “sạch sẽ”. Twin Lotus đơn giản chỉ muốn đưa ra thông điệp quảng cáo cho sản phẩm của mình là “ Đừng vội từ chối sản phẩm chúng tôi chỉ vì nó màu đen! Đen không phải là xấu!”. Điều đáng nói ở đây là họ đã không khéo léo khi lồng ghép thông điệp về vấn đề xã hội với việc quảng bá sản phẩm của mình. Hình ảnh người đàn ông da đen nằm trên giường ( một chiếc bàn chải đánh răng lớn) bị chuyển thành hình ảnh bàn chải đánh răng có kem đánh răng Black Herbals phía trên gây nên phản cảm. Một số người khi xem xong rất tức giận khi người đàn ông da đen bị xem như là kem đánh răng chỉ vì có sự tương đồng về màu sắc. Họ không còn có thể nhận ra được thông điệp của đoạn quảng cáo ngay khi nhìn thấy hình ảnh cuối clip này. Chính điều đó đã phá hỏng hoàn toàn thông điệp ý nghĩa ban đầu của Twin Lotus. 

Cũng chính điều này khi đoạn clip này được tung ra đã tạo nên những phản hồi trái chiều từ phía khán giả. Bên cạnh những khán giả thấy được thông điệp ý nghĩa về vấn đề phân biệt chủng tộc đồng tình với đoạn clip quảng cáo thì không ít người phản đối và cho rằng đoạn clip quảng cáo này mang nội dung phân biệt chủng tộc bởi hình ảnh cuối của clip. Và cũng nhờ đó mà tên tuổi của Black Herbals Toothpaste được nhiều người biết đến. Điều đó có được xem là thành công, mục tiêu mà mỗi TVC muốn hướng tới? Ý tưởng thông điệp tưởng chừng đã hoàn hảo nhưng dường như đã mắc phải rắc rối đáng tiếc. Thật đáng tiếc khi thông điệp tốt nhưng không thể truyền tải tới công chúng một cách hoàn chỉnh và chính xác.

Vài tháng sau đó, Twin Lotus lại tung ra một đoạn quảng cáo Black Herbals Toothpaste. Trong đoạn clip lại có sự xuất hiện của người đàn ông da đen ở đoạn clip quảng cáo trước. Nhưng có sự thay đổi ở đây là người đàn ông là thành viên trong một ban nhạc, vui vẻ nhảy múa ca hát cùng với mọi người, không còn có dấu hiệu gì về sự phân biệt chủng tộc ở đây nữa. Quảng cáo thứ hai này đã không lặp lại những lỗi đã mắc phải ở trước.

Là một nhà truyền thông khi lên ý tưởng về một chiến dịch quảng cáo cần phải cân nhắc kí lưỡng về tất cả mọi mặt trong xã hội. Nội dung thông điệp cần phải rõ ràng, dễ hiểu, tránh gây hiểu nhầm sai lệch cho khách hàng. Ý tưởng tốt nhưng cách thực hiện không hoàn chỉnh, khéo léo thì sẽ trở thành ý tưởng tồi. Đừng để chi tiết nhỏ mà phá hỏng toàn bộ ý tưởng tốt, thông điệp ý nghĩa, để rồi trở nên thất bại. Người làm truyền thông làm việc phải có trách nhiệm, sự tôn trọng đối với công chúng. Quảng cáo là sự tiếp cận đầu tiên, của sản phẩm tới khách hàng nên nó là “cú đánh” chủ chốt cho chiến dịch quảng cáo sản phẩm.

 

Trần Thị Tùng Linh – QCk32

Quảng cáo Nikon S60 – có thật sự là “khai phá”?

Từ lâu Nikon được biết đến không chỉ với tư cách một “đại gia” trong lĩnh vực máy ảnh mà còn nổi tiếng với những chiến dịch quảng cáo hiệu quả của mình. Tiêu biểu có thể kể đến biển quảng cáo tương tác thông minh tại Seoul để quảng bá cho sản phẩm Nikon D700, đoạn phim quảng cáo “I am Nikon”…

Năm 2008, hãng máy ảnh Nikon đã phát động chiến dịch quảng cáo cho thiết bị mới là Nikon S60 bằng những tấm hình độc đáo về khả năng nhận diện khuôn mặt với thiết kế thuộc về chuyên gia đồ họa Jeremy Wong. Để xúc tiến cho hình ảnh máy ảnh dẫn đầu về công nghệ nhận diện khuôn mặt của dòng Nikon S60, chuỗi những áp phích và quảng cáo trên tạp chí đã được tung ra với cùng thời điểm ra mắt dòng sản phẩm mới. Chiến dịch được phát triển bởi công ty quảng cáo Euro RSCG Singapore với sự tham gia của những cái tên sáng giá như: giám đốc sáng tạo Charlie Blower, giám đốc nghệ thuật Lee Hsueh Ling, giám đốc sản xuất Joel Ng, giám đốc kinh doanh Jeffrey Low, viết lời quảng cáo Victor Ng, nhiếp ảnh Jeremy Wong… cùng đội ngũ nhân viên đầy kinh nghiệm.

 

“The explorer”- Một trong những hình ảnh được sử dụng cho chiến dịch quảng cáo Nikon S60

Một quảng cáo sáng tạo…

Xét ở góc độ sáng tạo, quảng cáo của Nikon đã vượt mặt các đối thủ khác để dành sự chú ý cho dòng sản phẩm của mình. Với công nghệ cải tiến được khai thác một cách tinh tế, giờ đây máy ảnh có thể nhận dạng được cả những khuôn mặt mà mắt thường khó nhìn thấy. Một trong những hình ảnh trong chuỗi quảng cáo này được đặt tên “The explorer” miêu tả hình ảnh một người da trắng đứng chụp ảnh tại khu rừng rậm, lấp ló sau bụi cây là sự xuất hiện của sáu nhân vật được cho là những thổ dân da đen; màn hình xuất hiện các thông số của máy ảnh và dòng chữ “The Nikon S60. Detects up to 12 faces” – “Nikon S60. Nhận diện lên đến 12 khuôn mặt”, dòng quảng cáo ngắn gọn mà súc tích. Nhân vật chính trong bức hình là người đàn ông đi khám phá khu rừng, tuy nhiên với khả năng nhận diện khuôn mặt tuyệt vời của chiếc máy ảnh Nikon S60, vô hình chung sáu người kia cũng có mặt trong bức ảnh. Có thể thấy sự xuất hiện của những người da đen này là không rõ ràng nên việc nhận diện và lấy nét được cả những khuôn mặt này đã đưa công nghệ chụp ảnh của Nikon S60 lên một tầm cao mới.

… Không đồng nghĩa với một quảng cáo hay

Hình ảnh quảng cáo trên đã mắc phải một lỗi không hiếm gặp trong quảng cáo, đó là khơi gợi lên sự kì thị và phân biệt sắc tộc. Rõ ràng rằng trong bức hình, người da trắng- số ít là trung tâm của sự chú ý còn những người thổ dân chiếm số đông nhưng lại chỉ được xuất hiện rất nhỏ bé và mờ nhạt, hơn nữa không gian xuất hiện cũng khiến người xem liên tưởng đến hành động không quang minh chính đại. Trên thực tế các bộ tộc người trong rừng luôn tìm cách bảo vệ lãnh thổ của mình nhưng hình ảnh những thổ dân tay giáo tay mác sẵn sàng tấn công bất cứ người nào chỉ là một tưởng tượng do những nhà truyền thông vẽ ra. Không may mắn thay, những tưởng tượng sai lầm như trong “The explorer” xuất hiện thường xuyên và liên tục tạo thành một nếp nghĩ hiển nhiên cho điều không có thực.

Có thể nói “The explorer” không phải là ngoại lệ, đã từng có nhiều và rất nhiều quảng cáo khắc họa sự chênh lệch giữa hai màu da trong đó người da trắng chiếm ưu thế. Nhưng tại sao “The explorer” nói riêng và những quảng cáo phân biệt nói chung vẫn thành công? Phải chăng khán giả đã quá quen với hình ảnh người da đen không có tiếng nói, không có trọng lượng, để mãi mãi chấp nhận số phận nấp bóng người da trắng? Phải chăng người da đen qua hành trình xây dựng và biến đổi dài hơi của truyền thông và xã hội, đã hoàn toàn biến thành một món đồ trang trí, là diễn viên phụ xung quanh một ai đó? Giả sử “the explorer” là một người da đen và sáu gương mặt lấp ló đằng sau là những người da trắng thì điều gì sẽ xảy ra? Có lẽ mẫu quảng cáo này đã sớm phải hứng chịu một cơn mưa đá từ búa rìu dư luận. Tuy nhiên, có những giả thiết khó mà trở thành hiện thực và đây là một ví dụ.

Quảng cáo nói riêng và truyền thông nói chung không chỉ đơn thuần là một cộng một bằng hai, đó còn là vấn đề của việc tại sao một phải nhỏ hơn hai mà không phải ngược lại. Cũng vậy, tại sao người da màu, dân tộc thiểu số với đầy đủ quyền con người trong thế giới hiện đại lại luôn phải đứng sau làm nền cho người da trắng hoặc trở thành vật hi sinh cho những trò cười trong quảng cáo? Chiếu lên những quảng cáo khác, có thể nói truyền thông đang góp phần hằn sâu sự kì thị sắc tộc mà hệ quả là những nỗi đau đè nén lên một bộ phận người thiểu số.

Giải pháp nào để thay thế?

Dù cho đây được đánh giá là một quảng cáo khá thành công, thì ở góc độ khác vẫn có thể thấy những vấn đề còn tồn tại khiến mẫu quảng cáo này trở nên kém hoàn hảo. May mắn thay, đây chỉ là một trong chuỗi những quảng cáo được đưa ra cho tính năng nhận diện khuôn mặt của dòng sản phẩm Nikon S60. Việc giải quyết vấn đề cũng từ đó mà trở nên đơn giản hơn, bởi các nhà chiến lược của Nikon chỉ cần thúc đẩy việc sử dụng những hình ảnh khác trong chuỗi những quảng cáo này để thay thế cho quảng cáo nhận diện khuôn mặt người da đen, đưa hình ảnh gây phân biệt chủng tộc này ra khỏi kế hoạch quảng cáo sản phẩm.

 

Việc máy ảnh nhận diện được cả những khuôn mặt ma trong căn phòng cũng không kém phần hấp dẫn

Nhìn chung, biện pháp an toàn là quảng cáo hãy nên tránh việc để cạnh nhau những chủng tộc khác nhau. Nếu không các nhà quảng cáo sẽ phải đau đầu với việc tính toán sao cho hợp lí vị trí và vai trò của các nhân vật nhằm không gây ra sự phẫn nộ trong công chúng và xây nên sự phân biệt trong xã hội. Ranh giới của sáng tạo phá cách và sáng tạo không phù hợp nhiều khi rất mong manh, đòi hỏi đạo đức và sự tinh tế ở người làm quảng cáo mới có thể vừa giữ được sự độc đáo cho sản phẩm của mình vừa khiến người khác phải trầm trồ thán phục, tạo nên tiếng vang và sự thành công cho thương hiệu.

Người thiểu số cũng cần có chỗ đứng cho riêng mình, không chỉ trong xã hội mà còn ở các sản phẩm truyền thông. Cách truyền thông thông minh là khiến cho tất cả mọi người cảm thấy mình được tôn trọng!

 

Cao Thị Mai Phương – QCk32

Đừng để màu da quyết định tương lai của bạn

I.    Phân biệt sắc tộc

Cụm từ “phân biệt sắc tộc” hay “phân biệt chủng tộc” không còn là khái niệm xa lạ đối với bất kì người trưởng thành nào. Phân biệt chủng tộc, với nhiều hình thức và nhiều mức độ khác nhau đã tồn tại từ bao lâu nay gây ra rất nhiều áp bức bất công trong xã hội. Nhiều người nghĩ rằng người da trắng, người châu Phi, người châu Á, … là những chủng tộc khác nhau nhưng tất cả đều là một chủng tộc đều có cùng một đặc điểm thể chất (tất nhiên sẽ có một vài thay đổi nhỏ). Bởi vậy không có lí do gì để chúng ta phân biệt hay kì thị bất cứ dân tộc nào.

Ngày nay, tuy rằng ý thức xã hội được nâng cao,các chế độ phân biệt chủng tộc độc đoán như A-pác-thai ,diệt chủng người Do Thái,.. đã bị xóa bỏ nhưng sự phân biệt sắc tộc vẫn còn tồn tại len lỏi trong cuộc sống đặc biệt là ở các nước phương Tây

Ở các nước này có sự kì thị đặc biệt với người da đen sau đó là người da vàng. Những nhóm người bị phân biệt đều là dân nhập cư, có màu da khác với màu da chình thống ở đó.

Để giúp đỡ xóa bỏ nạn này, LICRA (Liên đoàn quốc tế chống phân biệt chủng tộc và chủ nghĩa bài Do Thái) đã đưa ra thông điệp chống phân biệt chủng tộc của mình bằng một loạt những poster cùng với một kế hoạch dài lâu về việc xóa bỏ sự phân biệt sắc tộc.

 II.    Đừng để màu da quyết định tương lại của bạn

Nội dung chủ yếu của các poster này là hình ảnh những đứa trẻ sơ sinh đáng yêu với màu da khác nhau trong bệnh viện, nó sẽ không truyên tải được thong điệp gì nếu đó chỉ là những đứa trẻ khác nhau về màu da. Điểm đặc biệt trong bức hình này là hình ảnh một đứa trẻ da đen trong bộ trang phục lao công/công nhân nằm trong nôi cạnh những đứa trẻ da trắng khác. Trang phục đó rất không bình thường với một trẻ sơ sinh cùng với đó là một thong điệp nhỏ bên góc trái bức ảnh “your skin color shouldn’t dictate your future”. Chỉ với một bức ảnh đơn giản vậy đã truyền tải hết những gì mà LICRA muốn bạn hiểu.

Các trang phục mà các em bé da đen mặc đều là trang phục của những ngành ngề nặng nhọc hay nói cách khác là lao động chân tay vất vả. Những đứa trẻ vừa mới chào đời đã bị áp đặt ngề nghiệp bởi màu da của chúng. Quan niệm phân biệt ở đây là những người da đen sẽ chỉ làm được những công việc chân tay, không có tài năng, không có thành công. Quan niệm này đã ăn sâu vào trong suy nghĩ của những người phương Tây khiến họ có tư tưởng phân biệt đối với cả những đứa trẻ. Cho tới bây giờ khi tổng thống Mỹ là môt người da màu thì quan niệm đó vẫn chưa chấm dứt.

Những suy nghĩ như vậy không thể thay đổi bằng những dòng chữ cứng nhắc, hiểu được tâm lý như vậy của đám đông nên LICRA đã sử dụng hình ảnh trẻ sơ sinh để tạo nên sự thương cảm và khiến đám đông phỉa suy nghĩ và dần thay đổi.

Cùng với những kế hoạch dài lâu bền bỉ chiến dịch này đã mang lại rất nhiều tác động. Nó đã góp phần hay đổi suy nghĩ của công chúng về khả năng cũng như vị trí xã hội của những người da đen, Do thái: trong một thời gian dài đấu tranh vận dộng suy nghĩ của người da trắng gần như đã thay đổi. Họ đã hiểu và chập nhận khả năng của người da đen không coi họ chỉ là những người lao dộng tay chân như một nô lệ mà có khả năng thể hiện tài năng của mình. Ta có thể thấy sự thay đổi trong suy nghĩ đó thể hiện ra đời sống hàng ngày, số lượng người da đen, Do thái ngày càng tăng trên các nước châu Âu và Châu mỹ, những người da đen thành công nổi tiếng càng nhiều trong xã hội, những chiến dịch chống phân biệt chủng tộc được những người da trắng ủng hộ và tham gia rất sôi nổi. Bây giờ không phải chỉ những người da đen đấu tranh cho quyền lợi của chính mình mà còn có những người bạn da trắng luôn luôn đồng hành. Tổ chức LICRA là một tổ chức của Pháp nhưng họ lại luôn thực hiện nững chiến dịch nhằm bảo vệ quyền lợi cũng như chống lại sự phân biêt của người Do thái.

Kết quả có được là do cả một quá trình tuyên tuyền lâu dài nên nhiều người sẽ cho rằng những tấm poster kia không hề đem lại tác động vì nó quá nhỏ bé và chỉ có vài dòng chữ ngắn ngủi nhưng những tấm poster đơn giản nhưng sâu sắc kia đã tạo ấn tượng rồi đi vào suy nghĩ của công chúng khiến họ thay đổi nhận thứ, vì thế nó góp công quan trọng trong những kết quả đạt được.

III.    Tạm kết

Để chấm dứt, thay đổi tư tưởng của một người là rất khó,đối với cả một cộng đồng còn khó khăn hơn. Vì thế những cong việc tuyên truyền ngày càng phải được đẩy mạnh hơn. Các khẩu hiệu, poster kêu gọi cũng phải mới lạ hơn, độc đáo hơn, gây ấn tượng, tác dộng mạnh mẽ tới ý thức xã hội của công chúng nhờ đó mới có thể thay đổi được họ, chấm dứt Phân biệt chủng tộc hoàn toàn trong xã hội.

 

Nguyễn Thị Phương Thảo – QCk32

Phân biệt chủng tộc trong quảng cáo DOVE

I.    Đôi nét tổng quan về DOVE:

Dove của Unilever là nhãn hiệu số 1 thế giới trong ngành chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp. Trên thị trường quốc tế, Dove là một thương hiệu trị giá 2.5 tỉ USD và là thương hiệu chủ lực trong danh mục các thương hiệu chăm sóc cá nhân của Unilever và là một trong những thương hiệu hàng đầu thế giới nhưng sự ra đời của Dove rất khác. Lần đầu tiên Dove xuất hiện trên thị trường là trong thập niên 50 tại Mỹ, và được sản xuất nhằm chăm sóc cho các nạn nhân bị bỏng do chiến tranh.

Trong khi nhiều người cứ cho rằng Dove đã có mặt từ rất lâu tại Anh, nhưng thật sự xà phòng tắm Dove chỉ mới đến đây vào năm 1992, là thương hiệu trẻ thứ 4 trong danh mục của Lever Fabergé. Chất lượng ưu việt của sản phẩm được phản ánh qua các thăm dò khách quan cùng với chiến dịch quảng cáo mới lạ, với cam đoan từ phía khách hàng và thương hiệu – “Dove không làm khô da bạn như các loại xà phòng thông thường khác” – đã giúp Dove nhanh chóng giữ vị trí hàng đầu trên thị trường năm 1997.

Dove còn là một ví dụ điển hình cho việc mở rộng thương hiệu. Lần đầu tiên Dove mở rộng thương hiệu ra ngoài lĩnh vực xà phòng tại Anh là khi Dove giới thiệu kem tắm Dove năm 1995. Đến năm 1998, với tốc độ chóng mặt, Dove đã liên tục mở rộng sang nhiều lĩnh vực như Dove Deodorant, Dove Body Wash, và tiếp đó, Dove lấn sang các sản phẩm chăm sóc cơ thể năm 2000 và đến năm 2001, người tiêu dùng tiếp tục được làm quen với các sản phẩm chăm sóc tóc của Dove. Dầu gội và dầu xả Dove là những sản phẩm bán chạy nhất năm 2002 với doanh thu hàng năm là 22.4 triệu bảng Anh.

Trong những năm 1997-2003, thị trường xà phòng tắm của Dove đã suy giảm mất 2% mỗi năm nhưng sự đa dạng hoá sản phẩm và mở rộng thị trường đã đưa Dove tăng trưởng 30%. Sự mở rộng nhanh chóng này đã đưa Dove vào hàng ngũ những thương hiệu toàn cầu có mặt ở 80 quốc gia trên thế giới.

II.    Poster quảng cáo Dove Visible Care Softening Creme Body Wash:

Vào năm 2011, Dove cho ra mắt một sản phẩm sữa dưỡng thể mới mang tên Visible Care Softening Creme Body Wash. Nếu để ý thì chỉ mới nhìn qua poster ta cũng có thể thấy được “vấn đề” của quảng cáo này đó là “Phân biệt chủng tộc”. Tại sao? Mặc dù Dove đã từ chối sự cáo buộc này? Đây rõ ràng là một quảng cáo sản phẩm của Dove có tính chất phân biệt chủng tộc, vấn đề chính là ở cách bố cục và chọn hình ảnh của poster quảng cáo này. Việc đặt 2 chữ Before và After với sự sắp xếp của 3 cô người mẫu theo thứ tự từ trái qua phải, chúng làm ta nghĩ đến dòng thời gian, ở mốc 0 – ứng với cô gái người Mỹ gốc Phi, ở giữa là cô gái Mỹ có làn da ngăm ngăm (cho thấy hiệu quả của sản phẩm là khá rõ ràng), và cuối cùng là một cô gái Mỹ da trắng. Và hiển nhiên, nội dung của poster này nhằm khẳng định hiệu quả tuyệt vời của sản phẩm, đó là từ một cô gái có làn da đen khi sử dụng sản phẩm của Dove sẽ trở thành một cô gái da trắng xinh đẹp. Theo như đúng nội dung của poster này thì Dove vẫn quan niệm rằng người da đen là xấu và sản phẩm của họ sẽ giúp cho những người như cô gái người Mỹ gôc Phi như trong ảnh được trở nên xinh đẹp hơn với làn da trắng đẹp mịn màng.Cho dù là vô tình hay có chủ ý, poster này vẫn mang lại sự khó chịu cho người xem, đặc biệt là với những người da đen.

  

 Anh và một số nước ở Châu Âu từ những thập niên đầu tiên của thế kỷ XX, việc phân biệt chủng tộc vẫn được coi như chuyện hết sức bình thường. Thậm chí trước đó, người da đen bị coi là xấu xa, bẩn thỉu, đê tiện, là cái đáy cùng của xã hội và họ bị bắt làm nô lệ. Nhưng đến những năm 40 của thế kỷ XX, phân biệt chủng tộc đã dần được xóa bỏ (Jack Roosevelt “Jackie” Robinson là cầu thủ người Mỹ gốc Phi đầu tiên chơi tại Giải bóng chày Bắc Mỹ trong thời kỳ hiện đại. Dù không phải là cầu thủ người Mỹ gốc Phi đầu tiên trong lịch sử chơi tại giải bóng chày Bắc Mỹ nhưng Robinson là người đã xóa bỏ ranh giới phân biệt chủng tộc khi ông ra mắt trong màu áo đội Brooklyn Dodgers giữa thập niên 1940). Và cho đến nay, gần đây nhất ngày 20-1-2009, ông Barack Obama tuyên thệ nhậm chức tổng thống Hoa Kỳ, ông là vị tổng thống da màu đầu tiên của đất nước có nền kinh tế số 1 thế giới, sự kiện này cũng đồng nghĩa với việc khẳng định việc phân biệt chủng tộc đã chấm dứt gần như hoàn toàn trên thế giới.

  

 Song poster quảng cáo của Dove đã lại một lần nữa đả động vào vấn đề hết sức nhạy cảm này, và Dove đã ngầm tác động vào nhận thức của xã hội một tư tưởng đã từng có trước đây, dù không đến mức độ kì thị, miệt thị nhưng cũng gợi nên những suy nghĩ và cái nhìn không được tích cực về người da màu. Người làm quảng cáo phải luôn suy nghĩ thấu đáo trước một quyết định, một sản phẩm của mình làm sao để phù hợp với tình hình xã hội. Thiết nghĩ, nếu có thể thay đổi, quảng cáo này có thể thay hình ảnh cô gái Mỹ gốc Phi bằng hình ảnh một cô gái Mỹ với làn da rám nắng. Điều này chắc hẳn sẽ làm cho quảng cáo không bị coi là phân biệt chủng tộc mà vẫn có thể khẳng định chất lượng của sản phẩm một cách hiệu quả nhất.

III.    Lời kết

Trong một xã hội với công nghệ phát triển như ngày nay, quảng cáo là một khái niệm không còn xa lạ và có ảnh hưởng lớn đến nhận thức và suy nghĩ của con người. Một quảng cáo tốt có thể tạo nên một làn sóng tích cực trong nhận thức và hành động của mỗi cá nhân trong xã hội. Ngược lại, một quảng cáo không tốt hay không rõ ràng và thống nhất về mặt tư tưởng sẽ dễ gây hiểu sai về thông điệp mà nhà quảng cáo muốn truyền tải đến mọi người. Mục đích của một quảng cáo về một sản phẩm là để mọi người biết đến và bán được nhiều sản phẩm. Nhưng khi quảng cáo đó có đề cập đến tư tưởng văn hóa, chính trị, xã hội thì đó là những vấn đề luôn phải được đề cao. Nếu một quảng cáo có nội dung tốt nhưng lại đề cập đến một vấn đề nhạy cảm về văn hóa, chính trị, xã hội gây ảnh hưởng không tốt đến một bộ phận, một nhóm người nào đó thì nó đã vi phạm vào vấn đề đạo đức khi làm quảng cáo. Người làm quảng cáo phải biết tôn trọng khách hàng trước khi muốn khách hàng tôn trọng và tiếp nhận đứa con tinh thần của mình !!!

Nguyễn Cơ Thạch – QCk32